اختلال یادگیری ریاضی و راه های درمان آن

بسیاری از دانش آموزان مقاطع ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان در یادگیری دروس ریاضی مشکل دارند، و با اینکه به اندازه دانش آموزان همسن خود تلاش می کنند اما پیشرفت آن چنانی را ندارند مشکلات یادگیری کودکان در زمینه ریاضیات در مقایسه با سایر زمینه های اختلالات ویژه در یادگیری مانند خواندن و نوشتن، کمتر مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است در حالی که مشکلات ریاضی از جمله مشکلات بسیار شایع در حوزه پیشرفت تحصیلی هست، این مشکلات به گونه ای هستند که موجب می شوند دانش آموزان کم استعدادتر از آنچه هستند به نظر برسند و در محیط مدرسه احساس آرامش نکنند. این کودکان به دلیل ناکامی های زیاد در درس ریاضی هرگاه با چیزهایی روبرو می شوند که شباهت به حساب دارد، ناامید و دل سرد می شوند

اختلال یادگیری ریاضی | علل و راه های درمان آن

اختلال یادگیری ریاضی به معنی عدم توانایی کودک در یادگیری و درک مفاهیم و موضوعات مربوط به ریاضی می‌باشد. به طور کلی اختلال یادگیری به معنی عدم رشد کافی در مهارت‌های خاص تحصیلی است که در اثر مشکلات و بیماری‌های جسمی و عصبی ایجاد نشده باشند. این کودکان با وجود هوش طبیعی که دارند، در برخی از حوزه‌های درسی مشکل یادگیری دارند و برخی از توانایی‌های آن‌ها همچون خواندن، نوشتن و ریاضیات دچار اختلال است

کودکان مبتلا به اختلال یادگیری ریاضی در انجام محاسبات، حل مساله و هرگونه مفهوم ریاضی مشکل دارند و نمی‌توانند در این زمینه پیشرفت کنند. این اختلال نشانه‌های مختلفی دارد و در افراد متفاوت، به صورت‌های مختلفی بروز پیدا می‌کند. به طور کلی چهار گروه مهارتی در اختلال یادگیری ریاضی مختل می‌شوند که عبارتند از:

1. مهارتهای زبان (مثل فهمیدن و نام بردن اصطلاحات ریاضی، فهمیدن و نام بردن اعمال و مفاهیم ریاضی و تبدیل آنها به نمادها(
2. مهارتهای ادراکی ( مثل شناخت و خواندن نمادهای عددی یا نشانه های حسابی و گروه بندی ارقام(
3. مهارتهای ریاضی (مثل رعایت مراحل ریاضی، شمارش و یادگیری جدول ضرب
4. مهارتهای مربوط به توجه (مثل کپی کردن درست ارقام، به خاطر سپردن ارقام انتقال داده شده )

درمان اختلال یادگیری ریاضی

هنوز هیچ داروی خاصی برای درمان اختلال یادگیری ریاضی کشف نشده‌است ولی می‌توان با به کارگیری روش‌های خاصی، ریاضی را به کودکان آموزش داد. برخی از این روش‌ها را در ادامه شرح داده‌ایم.

1. انجام بازی‌های ریاضی

بازی‌های ریاضی به این صورت هستند که مفاهیم و اصطلاحات اولیه ریاضی همچون جمع، تفریق، ضرب و تقسیم را به صورت حسی و مستقیم تمرین می‌کنند. این روش در آموزش کودکان دیگر نیز بسیار موثر می‌باشد و یادگیری آن‌ها را افزایش می‌دهد.

2. استفاده از روش‌های دیداری

در این روش به کودک کمک می‌کنند که مسئله‌های ریاضی را تجسم کند. همچنین از روش‌های ساده‌ای همچون رسم مسئله و نمودار نیز استفاده می‌شود. در حین حل مسئله از کودک بخواهید که به شکل‌ها و نمودارها توجه داشته باشد تا به این صورت بهتر عمل کند.

3. خواندن با صدای بلند

در این روش به کودک آموزش می‌دهند تا مسئله‌های ریاضی را با صدای بلند بخواند. به این صورت تمرکز او بر موضوع بیشتر می‌شود و راحت تر می‌تواند آن را حل کند.

4. استفاده از مسائل حل شده

در این روش از مسئله‌های حل شده استفاده می‌شود. به این صورت کودک می‌تواند روش حل مسئله را ببیند و آن را برای حل مسائل مشابه به کار ببرد. گاهی کودکان مبتلا به اختلالات یادگیری، به دلیل کندی در فهم مطالب و مسائل مورد سرزنش والدین و معلمان و یا تمسخر دوستانشان قرار می‌گیرند.

در این میان نقش والدین برای جلوگیری از آسیب‌های روانی وارده به کودک اهمیت بیشتری می‌یابد.

 

تعدادی از اختلالات ریاضی و تمرین های پیشنهادی برای رفع آنها :
1. رنگ ها را نمی شناسند.
2. نمی تواند چیزهای مختلف را طبقه بندی کند.
3. توانایی ردیف بندی را ندارد.
4. تناظر یک به یک نمی داند.
5. در بازشناسی دیداری اعداد مشکل دارد و قادر نیست اعداد را بصورت نماد بنویسد
6. مفهوم صفر را نمی داند.
7. مفاهیم سبکتر و سنگین تر را نمی داند.
8. نمی تواند مساله مربوط به جمع یا تفریق بنویسد.
تمرین های پیشنهادی برای رفع هر کدام از این اختلالات :
1. دانش آموز رنگ ها را نمی شناسد.
الف – باید کودک را با رنگ های مختلف آشنا کنید. اول رنگ های اصلی بعد رنگ های فرعی، برای این منظور می توانید از مهره های پلاستیکی، جعبه مداد رنگی و امثال آن استفاده کنید.
ب – چند دایره بکشیم  و بخواهیم شکل ها را به ترتیب از چپ به راست، قرمز، آبی، سیاه، سبز و زرد کند.
2. دانش آموز نمی تواند چیزهای مختلف را طبقه بندی کند. برای این مورد از تمرین هایی مشابه مثال زیر استفاده کنید :
چند وسیله مشابه را در روی یک برگه بکشیم مثلا 2 درخت – 2  گل – 2  گربه  – 2  توپ – 2 کلاه و از او بخواهیم شکل های همانند را در میان تصاویر زیر با خط به هم وصل کند.
3. دانش آموز توانایی ردیف بندی ندارد :
وقتی مفهوم ترتیب را آموزش می دهید، باید از دانش آموز بخواهید که بیان کند چه عددی بعد از 6 یا قبل از 5  می آید. همچنین، از دانش آموز بخواهید که اولین، آخرین یا سومین شیء را از مجموعه اشیا نشان دهد.
تمرین پیشنهادی :
– تعدادی نی نوشابه به اندازه های مختلف به کودک بدهید و از بخواهید آنها را به ترتیب اندازه ردیف کند.
4. دانش آموز در تناظر یک به یک مشکل دارد :
در تناظر یک به یک، یک عنصر از یک مجموعه تنها با یک عنصر از مجموعه دوم جفت می شود. جفت کردن پایه ایی را برای شمارش فراهم می کند. مفهوم اعداد برای کودکی که مشکل تناظر یک به یک دارد گیج کننده است زیرا وی قادر نیست مفهوم عددی هر عدد را با نماد آن ربط دهد .کودکی که در این زمینه با مشکل روبرو است اغلب اجسام موجود در گروهها را مثل تعداد درختهای یک زمینه و یا تعداد افراد یک تصویر، را بدرستی نمی شمارد.
فعالیتهایی که برای وصل کردن یک شیء به شیء دیگر طراحی شده اند در رفع این اختلال بسیار مفید هستند. از دانش آموز بخواهید که یک ردیف مهره را بر روی یک تخته بگونه ای ردیف کند که با ردیف از پیش تعیین شده هماهنگ باشد یا یک میز را بچیند و یک میوه را بر روی هر ظرف قرار دهد، یا مواد آموزشی را بین گروه به گونه ای تقسیم کند که هر فرد یک شیء را دریافت نماید. و یا اینکه یک کیسه مهره را در اختیار کودک قرار دهد. آنگاه چند مهره را از کیسه خارج کرده شمارش کنید و آنها را کنار بگذارید. سپس از دانش آموز بخواهید به همان تعداد مهره از کیسه بردارد و کنار بگذارد.
5. دانش آموز در بازشناسی دیداری اعداد مشکل دارد و قادر نیست اعداد را بصورت نماد بنویسد
دانش آموزان باید باز شناسی اعداد را بصورت عددی (6، 9، 3) و بصورت حرفی (سه، نه، شش) یاد بگیرند. همچنین آنها باید شکل های نوشتاری را با نمادهای گفتاری یکپارچه کنند. اگر کودکی یک عدد نوشتاری را با عدد دیگری اشتباه می کند، سرنخ های رنگی ممکن است به باز شناسی نماد به آنها کمک کند. برای مثال، شما باید، قسمت بالای عدد 8 را سبز و پائین آن را قرمز کنید.
6. یاد گیرنده مفهوم صفر را نمی داند.
در یک پاکت 4 تا، دریک پاکت 3 تا، در یک پاکت 2 تا و در دیگری 1 مهره قرار دهید و پاکت پنجم خالی باشد. از دانش آموز بخواهید اعداد مربوط به هر کدام از پاکت ها را بیان کند، سپس او را راهنمایی کنید تا عدد مربوط به هر کدام را روی تخته بنویسد، به پاکت پنجم اشاره کنید و با تاکید بپرسید که در این پاکت چند مهره  وجود دارد؟ پاسخ را هدایت کنید تا به عدد صفر برسد.
7. دانش آموز مفاهیم سبکتر و سنگین تر را نمی داند.
یک ترازوی ساده در اختیار کودک می گذاریم و تعداد اسباب بازی با او می دهیم که آنها را وزن کند و بگوید کدام سبکتر و کدام سنگین تر است.
8. نمی تواند مساله ای مربوط به جمع و تفریق را بنویسد.
الف – دانش آموز را تشویق می کنیم مساله ای طرح کند. در ابتداء می توانیم او را در انجام این کار راهنمایی کنیم تا سرانجام به تنهایی قادر به این کار شود.
ب – از او می خواهیم تعدادی مساله جمع و تفریق طرح کرده و آنها را حل کند.
ج – از او می خواهیم جمع و تفریق و مساله های مربوط به آن را به دوستانش نیز بیاموزد.
What’s your Reaction?
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
نوشته های مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

سبد خرید